Từng đoàn xe car lần lượt đổ khách du lịch xuống cửa các khách sạn Paris trong khi rồng rắn xe cư dân Paris lũ lượt kéo nhau đi, kẹt kín mít trên các đường xa lộ, nóng lòng nhích từng centimét mong thoát khỏi ô nhiễm của khói bụi xăng dầu. Nhìn xe phỏng đoán họ đi đâu. Ngóc nghẻo tải thêm 4,5 xe đạp VTT là lên núi nghỉ. Xe kéo theo chân lặn hay ca nô chắc chắn là đi biển. Xe chồng chất những đụn, bọc đằng sau, kèm theo cốp vuông bẹt cũ kỹ sứt sẹo trên mui, trước tay lái có người râu xồm với lổn nhổn đầu bịt khăn bên trong, đi theo hướng “xa lộ mặt trời” là các gia đình về Marseille để lấy tàu biển tỏa đi tiếp Alger, Tunis, Tanger… Xe chở toàn thanh niên ồn ĩ cuốn theo nhạc giật về hướng xa lộ phía Nam chạy thêm trên ngàn cây số nữa để tới các bãi biển của xứ sở bò tót, hay xa hơn là về thăm quê hương, Bồ đào nha…
Người lao động Pháp có ít nhất năm tuần nghỉ phép trong năm, trong đó ba đến bốn tuần bắt buộc phải nghỉ vào tháng 7 hay tháng 8. Có nhiều hãng đóng cửa hoàn toàn suốt tháng 8.
Sau những điêu đứng trong việc làm vì khủng hoảng, bị đe dọa bởi tro bụi núi lửa, bóng đá, việc mất giá của đồng euros trước đồng đô, các vụ đình công sau kế hoạch cải tổ tăng tuổi hưu của chính phủ…người chưa thành tro bụi càng “khát” đi…,trốn khỏi những nhộn nhạo, ầm ào. Trước khó khăn kinh tế, 81%* người du lịch Pháp chuẩn bị chuyến đi của mình qua mạng Internet. Các điểm chọn đến gần hơn so với năm trước, trong nước Pháp hoặc các nước lân cận, vùng vịnh Địa Trung Hải, trừ Hy lạp (năm nay giảm số lượng khách 20% *). Riêng Trung quốc, nhờ triển lãm toàn cầu mà tỉ lệ khách Pháp chọn làm điểm đến hè này tăng trưởng. (60-70% tại một số tổ chức du lịch lớn).
Khách do dự trước hai điểm đến: Thái lan và Israel!
Hai ngày trước kỳ nghỉ chính thức của học trò, Paris bắt đầu mùa hạ giá (soldes). Người ta hối hả mua sắm trước khi đi. Nghẹt người trong các cửa hàng bán đồ thể thao, áo tắm…và các cửa hàng bán… sách.
Mua sách trước khi nghỉ hè, một biểu hiện văn hóa "đọc" của người Pháp.
Trên chuyên mục “văn chương” của một tờ báo lớn của Pháp, các nhà văn, nhà báo điểm chọn hơn 30 cuốn sách mới ra khuyên người ta nên mua đọc trong kỳ nghỉ. Quan tâm đến giới trẻ, họ dành giới thiệu 3 cuốn cho trẻ trên 13 tuổi: Cú sốc tình yêu trong nhà nghỉ, Tôi thù ghét tình yêu đích thực…Yêu chiều tuổi tí hon, hình như họ cũng dành cho chúng một cuốn! Thoáng qua bìa sách có hình vẽ tươi mát với tựa đề: Truyện cổ ngàn lẻ một đêm! Ghé sát nhìn kỹ hơn lại thấy có mấy chữ: Tình yêu điên dại, sắc đẹp cuồng điên, vườn tình bí ẩn…hì…Ông nhà văn này vui tính phết!
Có khoảng 5 cuốn cho người lớn tuổi, về lịch sử hay dòng sông của tôi, tình yêu của tôi… để cho các cụ vừa ngả lưng nhấm nháp vừa câu cá. Số sách còn lại đều giới thiệu về các điểm du lịch. Nhà văn chọn in sách đúng mùa, giống một kỹ nghệ kinh doanh. Mùa đông chỉ tìm được áo măng tô và giày bót. Muốn mua váy ngắn phất phơ lại phải chờ hè.
Mỗi cuốn sách được các cộng tác viên báo tóm tắt nội dung khoảng hơn 10 dòng. Dành thêm 5 dòng nữa cho việc tán tụng, hoặc ở phần đầu, hoặc ở phần cuối: tuyệt hay, nên mua, nên đọc, nên có trong tủ sách và nên dừng chân ở những nơi đó… Có nhà báo ước ao: giá như việc viết sách hướng dẫn du lịch để cho các nhà văn làm. Một ý hay. Chỉ có điều theo chân các nhà văn trong một cuốn sách không biết bao giờ mới tới nơi mình cần đến, mà lại cũng không biết sẽ tới hang cùng góc tận nào. Ba tiếng đồng hồ có lẽ chỉ mới uống xong ly cà phê buổi sáng. Ba tuần hè chắc sẽ hết toi nhanh chóng.
Các bài giới thiệu của các phóng viên gạo cội của chính tòa soạn có dài hơn và là một bài bình sách chuyên nghiệp và hấp dẫn, nhưng hiếm hoi như như mưa trên sa mạc.
Giờ nghỉ trưa, chúng tôi rủ nhau vào hiệu sách Fnac: Musso, Amélie Nothomb, Douglas Kennedy, Anna Gavalda, Marc Levy…những nhà văn được đọc nhiều nhưng không phải ai cũng đuợc giới phê bình báo chí đánh giá cao. Cô bạn tôi chọn Jean-Marie Gustave Le Clézio (giải Nobel 2008) nhưng lại giấu diếm kỹ trong túi, ngần ngại mãi mới cho mọi người xem vì sợ bị trêu “bác học”!. Các bậc cha mẹ tìm sách bài tập ôn hè cho trẻ. Không mấy ai mua những cuốn sách mà các nhà báo khuyên mua!
Một bữa tiệc nhỏ tiễn đợt đi hè đầu tiên: thường là một nửa số nhân viên đi vào tháng 7. Bàn giao việc, những cuộc điện thoại lơ đãng cuối cùng.
Gửi chó, gửi mèo, nhờ người trông coi chuột hamster, cá cảnh, tưới vườn, nhờ hàng xóm ai không đi hè để mắt tới nhà, gọi điện báo nếu chẳng may bị trộm cậy cửa, nhờ bạn bè hay Ủy ban coi sóc những người thân già cả còn ở lại một mình trong căn hộ giữa mùa nóng nực…là những việc phải làm cho tất cả những ai đang chuẩn bị đi nghỉ xa.
Không quên bình xịt lạnh, kem chống muỗi và cả kem “nhuộm nắng”, với hy vọng sau kỳ nghỉ hè sẽ có nước da ngọt ngào, óng ả như vừa bước ra từ chảo mật ong sóng sánh.
Hòa vào dòng xe có cảm giác như không nhúc nhích kia, tôi đi cho giống người ta! Mong sao mấy chiếc xe đạp vắt vẻo trên mui xe họ không bay vèo xuống xe mình, và cầu cho cho chàng GPS thông minh đừng có đắm đuối cái trang phục hè thảnh thơi của các bà các cô quá mà dẫn xe đi vòng veo tới tận đêm hôm khuya khoắt...
N.C
* Số thống kê của Báo du lịch CWT.
*GPS: Máy chỉ đường